Uw 51e verjaardag wordt vast een feest, majesteit. We zijn blij dat u dat feest met uw vrouw en gezin kunt vieren in het relatief veilige Nederland. Er zal hier en daar iemand wel eens wat roepen, en het Republikeins Genootschap vindt uw koninklijke entourage te duur, maar dat zijn slechts rimpelingen. Wij boffen met elkaar. We feliciteren u van harte.
Dat laat ongezegd dat het zomaar fout kan gaan. Kijkt u even naar het oosten, naar Duitsland. Daar zijn demonstraties gehouden in Berlijn, in Keulen, Erfurt en Potsdam. Vanwege het overal opduikende antisemitisme. Vanwege het feit dat je in Berlijn niet met een kippa de straat op kunt zonder dat je wordt aangesproken, en helaas vaak: aangevallen. Zelfs de zo zwijgzame Angela Merkel doet nu haar mond open. Joseph Schuster, de voorzitter van de Centrale Joodse Raad in Duitsland, heeft in een ongevraagd en verbazingwekkend advies zijn geloofsgenoten aangeraden het keppeltje maar buiten niet op te zetten. Juden sind nicht erwünscht. In Amsterdam vind je de kippa dikwijls onder een hoed of een onverwacht hoofddeksel. Want ook hier krijg je zomaar klappen. Of de ramen van je koshere restaurant gaan eraan. De Kristallnacht is ooit met één raam begonnen.
Veel inmiddels stokoude joodse vrienden zitten inmiddels in Israël. Veilig en wel. Al missen ze Nederland vaak. En gegarandeerd: de vlag gaat ook in huize Bet Juliana in Herzliya voor u uit. Maar wij weten allemaal dat de liefde vaak van één kant kwam: de joden hadden meer met het Huis van Oranje dan het Huis van Oranje met de joden. U hebt zelf die prachtige tentoonstelling in het Joods Historisch Museum daarover geopend. Dat rekenen we u natuurlijk niet aan. Maar het voelt wel ongemakkelijk.
Majesteit, het is realistisch te veronderstellen dat ook in Nederland massademonstraties noodzakelijk worden om het probleem van het antisemitisme echt op de agenda te zetten. Wij willen niet wachten tot er ook hier doden vallen. Misschien kunnen we andere wegen bewandelen dan de straaten met een spandoek. Maar misschien ook wel niet. In zo’n demonstratie lopen wij van het OJEC, het ‘Overlegorgaan van Joden en Christenen’ dan natuurlijk mee. Het idee dat wij onze mond zouden houden. Maar als ú zou meelopen, zou het meteen een koninklijk tintje krijgen. Dan zou onze zorg ook uw zorg worden. En wat uw voorouders hebben laten liggen, kunt u zo goedmaken. Geweldig zou dat zijn. Gebedsverhoring. Want wat u misschien niet weet is dat in synagogen en kerken vaak voor u gebeden wordt.
Piet van Midden, voorzitter OJEC.